Từ bục giảng đến thương trường: Loạt doanh nhân đình đám cùng chung xuất phát điểm từ ‘nghề giáo’

Chủ tịch Tập đoàn công nghệ nặng lòng với giáo dục

Ông Trương Gia Bình- Chủ tịch HĐQT của Công ty Cổ phần FPT (Tập đoàn FPT), sinh năm 1956 tại Nghệ An, nhưng sinh sống tại Hà Nội từ khi mới 2 tuổi.

Từ những năm tháng tuổi thơ lớn lên trong một gia đình trí thức, được thừa hưởng niềm say mê tri thức từ người cha là bác sĩ Trương Gia Thọ, ông Bình đã nuôi dưỡng trong mình khát vọng không chỉ hiểu biết mà còn kiến tạo nên những giá trị mới.

Thời phổ thông, ông Bình là học sinh chuyên Toán tại trường THPT Chu Văn An (Hà Nội). Sau đó, ông theo học và tốt nghiệp khoa Toán cơ, Đại học Tổng hợp Hà Nội.

Từ bục giảng đến thương trường: Loạt doanh nhân đình đám cùng chung xuất phát điểm từ ‘nghề giáo’- Ảnh 1.

Năm 1979, ông tốt nghiệp chuyên ngành Toán học và Vật lý học tại Đại học Moskva. Sau đó, bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ cũng tại trường đại học này.

Năm 1982, ông Bình trở về nước và vào công tác tại Viện Cơ học thuộc Viện Khoa học Việt Nam. Trong khoảng thời gian 2 năm sau đó, ông làm nghiên cứu viên cao cấp thuộc Viện toán học Steklov, Viện Hàn Lâm khoa học Xô Viết (Nga).

Năm 1988, ông Bình về nước và cùng các cộng sự của mình sáng lập nên nền móng cho Tập đoàn FPT ngày nay, đó là Công ty Công nghệ Thực phẩm với số tiền vay mượn từ Giáo sư Vũ Đình Cự.

Nói về cú "rẽ ngang" từ nghiên cứu sang kinh doanh, ông cho rằng, cuộc sống của một nhà khoa học thời điểm đó rất khó khăn, chính bản thân cảm thấy rằng những nghiên cứu đó không giúp được gì cho đất nước mình. Vậy nên, khi thấy cơ hội ở ngay trước mắt, vị Tiến sĩ gốc Nghệ An đã đưa ra quyết định trở thành một doanh nhân dựa trên nền tảng của một nhà khoa học.

Khi ấy, với bối cảnh Việt Nam còn là một nước nông nghiệp nên ông đã định hướng công ty theo hướng phát triển mảng thực phẩm. Công việc kinh doanh thực phẩm, đồ ăn cho chăn nuôi tại Việt Nam của ông dù gặp nhiều khó khăn nhưng vẫn phát triển theo xu hướng tốt.

Nhưng đến năm 1995, tin học ngày càng được chú ý nên ông Bình quyết định chuyển hướng để phát triển mạnh mẽ lĩnh vực công nghệ.

Cũng trong năm 1995, ông Trương Gia Bình là người có công lớn thành lập và giữ chức Chủ nhiệm Khoa Quản trị Kinh doanh (HSB) trực thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội, một địa chỉ đào tạo MBA (Thạc sĩ Quản trị kinh doanh) quen thuộc và có uy tín tại Việt Nam.

Dù đã “rẽ ngang” sang kinh doanh, trở thành doanh nhân lẫy lừng trên thương trường, nhưng Chủ tịch Trương Gia Bình chưa bao giờ rời xa giáo dục.

Năm 2006, doanh nghiệp của ông đã mở trường Đại học FPT- trường đại học tư nhân đầu tiên của Việt Nam do ông nắm giữ cương vị Chủ tịch HĐQT. Đồng thời, vị doanh nhân cũng tham gia vào hoạt động giảng dạy một số môn học như Nghệ thuật lãnh đạo, văn hóa doanh nghiệp…

Trong thời điểm dịch Covid-19 gây ra hậu quả nặng nề về nhiều mặt kinh tế, đời sống, xã hội,..có không ít em nhỏ rơi vào cảnh bơ vơ, mất người thân.

Chủ tịch HĐQT FPT Trương Gia Bình đã đưa ra ý tưởng thành lập trường nuôi dạy trẻ em mồ côi do Covid-19 với mong muốn tạo ra một môi trường để các em được phát triển, học tập và trưởng thành. Hope School - ngôi Trường Hy Vọng được thành lập bởi Tập đoàn FPT và Quỹ Hy Vọng, đặt tại Khu đô thị FPT City Đà Nẵng (TP.Đà Nẵng).

Đây là ngôi trường đặc biệt, vì không trực tiếp tổ chức dạy học, hay xây dựng chương trình đào tạo. Tất cả các em hiện được phân bổ, chia về các trường học của FPT từ lớp 1 đến 12 và những cấp cao hơn ở ngay khu vực FPT City Đà Nẵng. Hope School làm nhiệm vụ tổ chức nội trú, nuôi dưỡng, tạo môi trường và điều kiện tốt nhất để các em có điều kiện hòa đồng, sinh hoạt cùng bạn bè và có động lực học tập tốt hơn.

Ông Bùi Quang Ngọc từ nghề giáo ‘rẽ ngang’ sang thương trường

Trong đội ngũ lãnh đạo của Tập đoàn FPT, không chỉ có Chủ tịch Trương Gia Bình xuất thân từ nghề giáo, mà Phó Chủ tịch HĐQT Bùi Quang Ngọc cũng từng có nhiều năm gắn bó với công việc giảng dạy.

Ông Bùi Quang Ngọc sinh năm 1956 tại tỉnh Hưng Yên. Năm 1979, ông tốt nghiệp Khoa Toán ở Đại học Tổng hợp Kishinhov (Cộng hoà Moldova). Sau đó 7 năm, ông Ngọc thành công bảo vệ luận án Tiến sĩ về chuyên ngành Cơ sở dữ liệu tại Đại học Grenoble ở Pháp.

Sau khi trở về nước từ năm 1979, ông Ngọc đã tham gia giảng dạy tại ĐH Bách Khoa Hà Nội trong suốt 9 năm liền. Ở ngôi trường nổi tiếng bậc nhất Thủ đô này, ông từng giữ tới chức vụ Chủ nhiệm Khoa Tin học.

Từ bục giảng đến thương trường: Loạt doanh nhân đình đám cùng chung xuất phát điểm từ ‘nghề giáo’- Ảnh 2.

Năm 1988, trước lời mời gọi của người bạn học thân thiết là ông Trương Gia Bình (Chủ tịch Tập đoàn FPT), ông Ngọc quyết định bỏ công việc giảng viên Đại học sau gần 1 thập kỷ gắn bó với giảng đường để để bước vào thương trường khốc liệt và trở thành một trong những sáng lập viên đầu tiên của FPT.

Trong hơn 30 năm gắn bó, ông Ngọc từng đảm nhiệm nhiều vị trí chủ chốt như Phó Giám đốc/Giám đốc Trung tâm Tin học ISC- tiền thân của các ngành ICT của Tập đoàn FPT ngày nay (FPT IS, FPT Software, FPT Telecom, FPT Trading), Tổng Giám đốc Tập đoàn FPT,...

Ông Bùi Quang Ngọc được đánh giá là một nhà quản trị xuất sắc khi luôn tiên phong trong việc hiện đại hóa hệ thống quản trị FPT, đảm bảo mọi hoạt động của Tập đoàn hiệu quả và chuẩn xác theo đúng các quy chuẩn chất lượng quốc tế.

Đồng thời là người có tầm ảnh hưởng trong ngành CNTT với danh hiệu Top 10 lãnh đạo Công nghệ thông tin (CIO) xuất sắc nhất Đông Dương năm 2005.

Có lẽ do xuất thân nhà giáo nên bên cạnh những thành công trong hoạt động điều hành doanh nghiệp và phát triển kinh doanh, ông Bùi Quang Ngọc còn gây ấn tượng với việc đưa ra những chiến lược phát triển bền vững với yếu tố chủ yếu là con người.

Ông Ngọc là Tổng Giám đốc đầu tiên của FPT quyết định ban hành chế độ đãi ngộ dành cho các cán bộ công nghệ cấp cao làm việc tại Tập đoàn.

Ngoài ra, ông Ngọc cũng dồn nhiều tâm huyết để đôn đốc, thúc đẩy việc hoàn thiện và đưa vào vận hành nhiều công trình xây dựng lớn của tập đoàn như Tổ hợp phân hiệu Đại học FPT Cần Thơ và Công viên phần mềm FPT Cần Thơ tại TP.Cần Thơ.

Dự án được xây dựng nhằm đảm bảo môi trường học tập, làm việc chuyên nghiệp và hiện đại cho cán bộ nhân viên và sinh viên FPT tại Cần Thơ. Bên cạnh đó, kỳ vọng góp phần cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao, ổn định cho toàn miền Tây Nam Bộ, cũng như góp phần tạo cơ hội việc làm cho nhân sự ngành công nghệ cao tại TP.Cần Thơ.

Doanh nhân Đào Ngọc Thanh từng hơn 30 năm đứng trên giảng đường

Ông Đào Ngọc Thanh- cựu Chủ tịch HĐQT của Tổng Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và xây dựng Việt Nam (Vinaconex, MCK: VCG, sàn HoSE), được nhiều người biết đến không chỉ với vai trò một doanh nhân dày dạn kinh nghiệm mà còn là một nhà giáo từng đứng trên bục giảng.

Ông Đào Ngọc Thanh sinh năm 1946 tại tỉnh Hải Dương (nay là TP.Hải Phòng), tốt nghiệp chuyên ngành Xây dựng tại Đại học Xây dựng Hà Nội và giảng dạy tại đây 33 năm trước khi “rẽ ngang” sang thương trường.

Vào thời điểm cuối năm 2003, từ lời ngỏ ý của doanh nhân Lương Xuân Hà, ông Thanh đã quyết định rời bục giảng về làm việc tại Vihajico, nay đổi tên thành CTCP Tập đoàn Ecopark. Bắt đầu từ đây, ông Thanh và ông Hà được xem là “người khai móng” cho Thành phố xanh Ecopark.

Từ bục giảng đến thương trường: Loạt doanh nhân đình đám cùng chung xuất phát điểm từ ‘nghề giáo’- Ảnh 3.

Với cái tâm của một nhà giáo cùng tầm nhìn của một nhà lãnh đạo khiến ông Đào Ngọc Thanh luôn coi trọng sự giáo dục con người. Theo ông, sự phát triển bền vững của một doanh nghiệp hay sự trường tồn của một quốc gia đều phụ thuộc vào con người.

Chính vì lẽ đó, ông luôn trân trọng, vun đắp và có nhiều đóng góp cho sự nghiệp giáo dục tại Việt Nam thông qua các hoạt động hiệu quả và ý nghĩa.

Trong đó, Quỹ hỗ trợ Sinh viên tài năng ngành Xây dựng (FSC) do ông Đào Ngọc Thanh làm Chủ tịch đã gắn bó chặt chẽ với Trường Đại học Xây dựng Hà Nội từ hơn 10 năm qua với nhiều hoạt động ý nghĩa.

Năm 2020, tại Lễ kỷ niệm 38 năm ngày Nhà giáo Việt Nam do Trường Đại học Xây dựng Hà nội tổ chức, ông Đào Ngọc Thanh đã vinh dự đón nhận Bằng khen của Bộ Trưởng Bộ Giáo dục & Đào tạo vì đã có nhiều đóng góp đặc biệt xuất sắc cho sự nghiệp phát triển giáo dục.

Hiện tại, ông Đào Ngọc Thanh vẫn đang giữ chức vụ Chủ tịch HĐQT của CTCP Tập đoàn Cotana (MCK: CSC, sàn HNX).

Shark Liên và mối lương duyên với nghề giáo

Là một trong những nữ doanh nhân thành đạt trên thương trường và từng xuất hiện trong chương trình Shark Tank Việt Nam mùa 3 (năm 2019), mùa 4 (năm 2021) và mùa 5 (năm 2022), ít ai biết Shark Liên đã từng có khoảng thời gian đứng trên giảng đường.

Shark Liên tên thật là Đỗ Thị Kim Liên sinh năm 1968 tại huyện Mê Linh, tỉnh Vĩnh Phúc (nay là huyện Mê Linh, Hà Nội). Bà lớn lên trong một gia đình nghèo có truyền thống làm giáo dục lâu đời, gia đình có 6 anh chị em.

Dưới sự hướng nghiệp của gia đình, mong muốn các con tiếp tục truyền thống nhà giáo gia đình, Shark Liên đã đăng ký thi và trúng tuyển vào khoa Ngữ Văn của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội II.

Từ bục giảng đến thương trường: Loạt doanh nhân đình đám cùng chung xuất phát điểm từ ‘nghề giáo’- Ảnh 4.

Sau khi tốt nghiệp, Shark Liên trở thành giáo viên giảng dạy môn Ngữ văn cho học sinh tại một ngôi trường cấp hai. Tuy nhiên, với tính cách của một người phụ nữ tài ba mạnh mẽ, bản lĩnh và cá tính, nghề giáo cao quý không thể đem cho bà cơ hội được sáng tạo nhiều.

Shark Liên từng chia sẻ rằng “Nghề giáo là nghề cao quý nhất trong tất cả các nghề cao quý, nhưng phạm vi nghề giáo không đủ rộng cho tôi thực hiện những mong muốn và mục tiêu cuộc đời mình. Đó là lý do tôi chọn rẽ ngang, dấn thân vào thương trường”.

Khát vọng muốn vươn cao, tiến xa hơn đã thôi thúc Shark Liên quyết định dừng việc giảng dạy sau 3 năm gắn bó với giảng đường, giã từ quê hương và hành trình Nam tiến lập nghiệp cũng chính thức bắt đầu từ đây.

Sau khi Nam tiến, Shark Liên có cơ hội được trải nghiệm nhiều ngành nghề và nhiều lĩnh vực khác nhau. Năm 1993, bà làm thuyết minh viên của viện Bảo tàng Vũng Tàu. Đến năm 1996, bà bắt đầu dấn thân vào lĩnh vực bảo hiểm tại Tổng công ty Bảo hiểm Bảo Minh, đây được cho là nguồn gốc cơ duyên đưa Shark Liên đến với ngành bảo hiểm.

Đến năm 2005, Shark Liên đã quyết định chia tay Bảo hiểm Bảo Minh sau 8 năm dài gắn bó để chính thức thành lập “đế chế” riêng của mình là CTCP Bảo hiểm AAA và đảm nhiệm vị trí Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc công ty này.

Năm 2012, khi đứa con tinh thần AAA đang ở trên đỉnh cao phát triển, Shark Liên tuyên bố rút khỏi ngành bảo hiểm sau khi chuyển nhượng toàn bộ cổ phần của mình cho Tập đoàn IAG của Úc.

Năm 2013, Shark Liên sáng lập ra tập đoàn AquaOne, chính là CTCP Nước mặt Sông Đuống ngày nay. Bên cạnh đó là sự ra đời của Trường Đào tạo Quản Lý Doanh Nghiệp và Quỹ Môi trường xanh Việt Nam do bà khởi xướng và còn hoạt động cho đến nay.

Năm 2018, vị “cá mập” này “tái xuất” thị trường bảo hiểm phi nhân thọ với ứng dụng bảo hiểm công nghệ có tên gọi LIAN, ứng dụng bảo hiểm đầu tiên ở Việt Nam. Tại đây, bà Liên đóng vai trò là cố vấn đặc biệt của Bảo hiểm Viễn Đông, cũng là nhà sáng lập ứng dụng Bảo hiểm LIAN.

Bên cạnh việc công việc kinh doanh, Shark Liên còn luôn quan tâm đến mục tiêu phát triển bền vững của cộng đồng. Bà bảo trợ nhiều dự án khởi nghiệp của thanh niên Việt Nam và thực hiện nhiều chương trình thiện nguyện cũng như có nhiều hành động để hỗ trợ xây dựng, bảo vệ môi trường sống xanh.

Nhà sáng lập "đế chế thép" Thái Hưng

Ông Nguyễn Quốc Thái- nhà sáng lập, nguyên Chủ tịch HĐQT của CTCP Thương mại Thái Hưng không chỉ được biết đến là người đã tạo dựng nên tập đoàn thép lớn tại Thái Nguyên mà còn sở hữu một xuất phát điểm vô cùng đặc biệt, đó là một nhà giáo.

Trước khi cùng vợ là bà Nguyễn Thị Cải sáng lập nên đế chế Thái Hưng vào năm 1993, ông Thái đã có một thời gian gắn bó với sự nghiệp “trồng người”, dìu dắt bao thế hệ học sinh nên người.

Dù chuyển hướng sang thương trường đầy khốc liệt, ông vẫn giữ nguyên vẹn tinh thần và trách nhiệm của người làm giáo dục. Ông là người hun đúc cho các thành viên trong gia đình- những thế hệ lãnh đạo kế cận cần phát triển doanh nghiệp dựa trên nền tảng tri thức.

Từ bục giảng đến thương trường: Loạt doanh nhân đình đám cùng chung xuất phát điểm từ ‘nghề giáo’- Ảnh 5.

Chính vì thế, các thành viên trong gia đình Thái Hưng đều phát huy truyền thống hiếu học trở thành Thạc sĩ, Tiến sĩ, tạo dựng nền tảng kiến thức trí tuệ, sẵn sàng áp dụng tri thức vào công việc, đi những bước vững vàng trong sự nghiệp.

Cùng với đó, Thái Hưng cũng đầu tư quỹ đào tạo, tạo điều kiện cho các thành viên lãnh đạo chủ chốt được học tập, nâng cao trình độ. Nhờ vậy, doanh nghiệp đã sở hữu đội ngũ lãnh đạo có trình độ chuyên môn cao, có trình độ lý luận chính trị.

Cũng vì xuất thân là một Nhà giáo, ông Thái luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến công tác khuyến học khuyến tài và thúc đẩy phong trào học tập tại địa phương (Thái Nguyên).

Với những đóng góp tích cực, Nhà giáo Nguyễn Quốc Thái đã vinh dự được nhận “Kỷ niệm chương vì sự nghiệp giáo dục” do Trung ương hội Khuyến học Việt Nam trao tặng.

Mặc dù đã đạt được nhiều hành công trên thương trường nhưng Nhà giáo Nguyễn Quốc Thái vẫn luôn đau đáu ước mơ về môi trường giáo dục hiện đại cho các em học sinh trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.

Chính vì vậy, Thái Hưng đã tập trung đầu tư xây dựng và đưa hệ thống Trường Mầm non, Trường Tiểu học, THCS và THPT Iris (Iris School) đi vào hoạt động từ năm học 2019 - 2020.

Mặc dù không tham gia công tác quản lý, nhưng doanh nhân Nguyễn Quốc Thái vẫn luôn dành sự quan tâm đặc biệt tới Iris School. Nhà sáng lập Thái Hưng luôn là người gióng lên hồi trống khai trường, giúp thầy và trò nhà trường cùng bắt đầu một năm học mới.

Hiện, Tiến sĩ Nguyễn Thị Vinh- con gái của ông Thái đang giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng trường Iris School năm học 2025 - 2026.